Στις 28 Ιουνίου του 1914, ο Αρχιδούκας Φερδινάνδος, ο
διάδοχος του θρόνου της Αυτοκρατορίας της Αυστρο-Ουγγαρίας, επισκέφτηκε το
Σαράγιεβο με τη σύζυγό του, Σόφι. Τον περίμεναν πέντε Σέρβοι εθνικιστές που
σκόπευαν να τον δολοφονήσουν όταν θα τους δινόταν η ευκαιρία. Ο λόγος για την
εχθρότητα των Σέρβων ήταν η επιθυμία τους να ενωθεί η Βοσνία – Ερζεγοβίνη με το
νέο σέρβικο κράτος, αντί με την αυτοκρατορία της Αυστρο-ουγγαρίας στην οποία
ανήκαν.
Οι απόπειρες δολοφονίας
Η πρώτη επίθεση εναντίον του Αρχιδούκα πραγματοποιήθηκε όταν
ο Σέρβος εθνικιστής, Νεντζέλκο Καμπρίνοβιτς, πέταξε μία χειροβομβίδα η οποία
χτύπησε στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου και έπεσε μέσα στον κόσμο. Αντί για τον
στόχο του, ο Καμπρίνοβιτς τραυμάτισε έναν αστυνομικό και μερικούς περαστικούς.
Το αυτοκίνητο συνέχισε την πορεία του και τη δολοφονία ανέλαβε ο δεύτερος
εκτελεστής, ο 19χρονος Γκαβρίλο Πρίντσιπ. Είχε στα χέρια του μια χειροβομβίδα,
αλλά δεν μπόρεσε καν να πλησιάσει το αμάξι, γιατί τον εμπόδιζε ο κόσμος που
είχε συγκεντρωθεί για να καλωσορίσει τον Αρχιδούκα.
Η επιβίβαση του
ζευγαριού στο μοιραίο αυτοκίνητο
Απογοητευμένος, εγκατέλειψε την προσπάθεια και περπάτησε
μέχρι την καφετέρια του Μόριζτ Σίλερ για να φάει. Μερικά λεπτά αργότερα, ο
Πρίντσιπ παρακολουθούσε έκπληκτος. καθώς το αυτοκίνητο του Αρχιδούκα σταμάτησε
απότομα μπροστά στην καφετέρια. Ο οδηγός είχε πάρει μία λάθος στροφή και ο
δρόμος κατέληγε σε αδιέξοδο.
Όμως, επειδή πάτησε
πολύ ξαφνικά το φρένο έσβησε η μηχανή του αυτοκινήτου και μέχρι να βάλει πάλι
μπρος, ο Αρχιδούκας και η σύζυγός του ήταν εγκλωβισμένοι στο στενό. Ο Πρίντσιπ
παράτησε το σάντουιτς που έτρωγε και αρπάζοντας το πιστόλι του, βγήκε στο
δρόμο. Πυροβόλησε δύο φορές, από απόσταση 2 μέτρων και όντας καλός στο σημάδι,
οι σφαίρες βρήκαν το στόχο τους. Ο
Αρχιδούκας και η σύζυγός του ήταν νεκροί.
Οι εκτελεστές ήταν προετοιμασμένοι για παν ενδεχόμενο και
αμέσως μετά τους πυροβολισμούς, ο Πρίντσιπ γύρισε το όπλο προς το μέρος του για
να αυτοκτονήσει.
Δεν πρόλαβε γιατί
έπεσε πάνω του ένας περαστικός και τον κράτησε ακίνητο μέχρι να φτάσει η
αστυνομία. Ο πρώτος εκτελεστής, ο Καμπρίνοβιτς, κατάπιε ένα δηλητηριώδες χάπι
και βούτηξε στον ποταμό Μιλτζάκα για να πνιγεί. Για κακή του τύχη, το χάπι είχε
λήξει και το σημείο που βούτηξε είχε βάθος μόλις 10 εκατοστά. Η αστυνομία τον
βρήκε και τον συνέλαβε, μαζί με τους άλλους συνωμότες.
Ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Δεν το ήξεραν τότε, αλλά η δολοφονία του Αρχιδούκα έγινε η
βασική αφορμή για την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η Αυστρο-Ουγγαρία
κήρυξε πόλεμο εναντίον της Σερβίας, με το μέρος της οποίας πήγε και ο
μακροχρόνιος σύμμαχός της, η Ρωσία. Ακολούθησαν το Βέλγιο, η Γαλλία και η
Μεγάλη Βρετανία.
Η ταπεινωτική ήττα του Άξονα οδήγησε στα δύσκολα χρόνια του
Μεσοπολέμου, στην άνθιση του γερμανικού εθνικισμού και στον Β΄ Παγκόσμιο
Πόλεμο. Η δολοφονία ενός ανθρώπου, θα μπορούσε να πει κανείς, προκάλεσε το
θάνατο σχεδόν 100 εκατομμυρίων άλλων. Η τραγική ειρωνεία είναι ότι την 28η
Ιουνίου ο Αρχιδούκας απέφυγε τον θάνατο δύο φορές. Ίσως κανένα από τα τραγικά γεγονότα του 20ου
αιώνα δεν θα είχε πραγματοποιηθεί, αν ο οδηγός του αυτοκινήτου που μετέφερε το
διάδοχο, δεν είχε στρίψει σε ένα λάθος δρόμο. Ίσως…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου