EBRD-Παγκόσμια Τράπεζα ζητούν ΣΔΙΤ για να επενδύσουν!

Ώριμα έργα συμπράξεων αναζητούν και οι διεθνείς επενδυτές, όπως προκύπτει από διημερίδα που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα. Τα πλεονεκτήματα αυτού του μοντέλου και οι σχεδιασμοί της κυβέρνησης.

 

Οι ανάγκες για σύγχρονες υποδομές είναι μεγάλες, αλλά και οι θεσμικοί επενδυτές αναζητούν έργα συμπράξεων δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) ή αμιγώς ιδιωτικά έργα για να τοποθετηθούν στην Ελλάδα, στην ευρύτερη περιοχή και στις αναδυόμενες αγορές.

Αυτό είναι το συμπέρασμα του διήμερου συνεδρίου που διοργάνωσαν στην Αθήνα η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), η Παγκόσμια Τράπεζα (World Bank) και το Global Infrastructure Hub (το δημιούργησαν οι G20, με στόχο την ενίσχυση των ιδιωτικών επενδύσεων σε υποδομές), με τίτλο "Fostering Private Sector Investment in Infrastructure: Moving Toward Implementation".

Ο υπουργός Οικονομίας Δημ. Παπαδημητρίου, στον σύντομο χαιρετισμό του, υποστήριξε πως "πιθανώς" φέτος το 20% του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) θα κατευθυνθεί σε έργα ΣΔΙΤ. Ο ίδιος τόνισε πως επίκεντρο της κυβερνητικής προσπάθειας είναι η προώθηση τέτοιων συμπράξεων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, τη διαχείριση απορριμμάτων, τον τουρισμό, αλλά και τη βιομηχανία.

Κατά τον κ. Παπαδημητρίου, η κυβέρνηση αναζητεί εμπειρία και τεχνική επάρκεια για να προχωρήσει έργα ΣΔΙΤ σε συνεργασία με τους διεθνείς οργανισμούς. Υποστήριξε, επίσης, πως τη διετία 2014-2016 προχώρησαν δέκα έργα ΣΔΙΤ συνολικού ύψους 750 εκατ. ευρώ. Βέβαια, η αλήθεια είναι πως πέρυσι δεν προχώρησε κανένα νέο έργο με σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτών, αφού τα έργα διαχείρισης απορριμμάτων έχουν βαλτώσει.

Ο ειδικός γραμματέας ΣΔΙΤ στο υπουργείο Οικονομίας Νίκος Μαντζούφας υποστήριξε στην παρέμβασή του πως θετικά για την προώθηση των συμπράξεων λειτουργεί το νομοθετικό πλαίσιο-ομπρέλα, γιατί έτσι δεν απαιτείται ειδικός νόμος για τη συμβασιοποίηση κάθε σύμπραξης με ιδιώτες. Τόνισε πως κατά τη διάρκεια των διαγωνισμών ΣΔΙΤ που έχουν υπογραφεί μέχρι σήμερα "είχαμε περισσότερους από 60 ενδιαφερόμενους, δηλαδή υπήρχαν 3 - 5 ενδιαφερόμενοι για κάθε έργο", αριθμός που δείχνει πως υπήρχε ανταγωνισμός.

Επιπλέον "είχαμε περίπου 60 προσφυγές" από τους ενδιαφερόμενους "και όλες είχαν απορριφθεί". Ο κ. Μαντζούφας υπενθύμισε και τα αποτελέσματα πρόσφατης έρευνας, όπου το 64% των ερωτηθέντων δήλωσε πως προτιμούν τις ΣΔΙΤ σε σύγκριση με τον παραδοσιακό διαγωνισμό δημοσίου έργου.

Για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η γερμανική Fraport κατά τη διαδικασία παραλαβής των 14 περιφερειακών αεροδρομίων μίλησε ο διευθύνων σύμβουλος της Fraport Greece Alexander Zinnel. Ο κ. Zinnel είπε πως πρόκειται περί πρωτόγνωρης διαδικασίας για τη Fraport, καθώς καλείται να παραλάβει ταυτόχρονα και εν λειτουργία 14 αεροδρόμια. Ο ίδιος παραδέχθηκε πως "έπρεπε να είχαμε ήδη τη διαχείριση" και πως "το να αναλάβουμε 14 αεροδρόμια ταυτόχρονα είναι η πρώτη μας φορά".

Ο διευθύνων σύμβουλος της Fraport Greece είπε πως πολλά αεροδρόμια θα αλλάξουν εντελώς όψη με την ολοκλήρωση των επενδύσεων που προγραμματίζονται και τόνισε πως "δεν έχουν γίνει επενδύσεις εδώ και 20 χρόνια σε πολλά εξ αυτών".

Υπενθύμισε πως οι Γερμανοί είχαν υπογράψει συμφωνία συνεργασίας με τον όμιλο Κοπελούζου για τα ελληνικά περιφερειακά αεροδρόμια πριν από 11 ολόκληρα χρόνια. Ο κ. Zinnel είπε πως ο γερμανικός όμιλος πιστεύει "στη μελλοντική ανάπτυξη" της Ελλάδας και πως φέτος η τουριστική κίνηση θα παρουσιάσει αύξηση 10%-15%, ρυθμός που σίγουρα θα περιοριστεί στα επόμενα χρόνια.

Οι ιδιώτες αναζητούν ποιοτικά έργα ΣΔΙΤ

Η κα Sylvia Gansser-Pots, επικεφαλής (Managing Director) της EBRD για την Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη, υποστήριξε πως "οι συνθήκες ευνοούν τη μεγαλύτερη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, αλλά και οι αναδυόμενες αγορές έχουν ανάγκη από την εμπειρία των ιδιωτών επενδυτών".

Πρόσθεσε πως η ανταγωνιστικότητα μιας χώρας συνδέεται με τις αυξημένες επενδύσεις σε υψηλής ποιότητας υποδομές. Ετσι, "υπάρχει ανάγκη για ποιοτικές επενδύσεις σε έργα υποδομών που τελειώνουν εντός χρονοδιαγράμματος και κόστους". Η παγκόσμια αγορά ΣΔΙΤ ωριμάζει με ειδικούς επενδυτές, εταιρείες συμβούλων κ.λπ., που κινούνται σε τομείς οι οποίοι ξεκινούν από τα νοσοκομεία και φτάνουν μέχρι τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τα σχολεία.

"Έχουν αναπτυχθεί πλέον εργαλεία που μπορούν να βοηθήσουν τις κυβερνήσεις να σχεδιάσουν καλύτερα και να υλοποιήσουν έργα ΣΔΙΤ", πρόσθεσε, και υπενθύμισε πως η EBRD παρέχει και χρηματοδοτικά εργαλεία προς τις κυβερνήσεις για την ωρίμανση (μελέτες κ.λπ.) έργων ΣΔΙΤ, ώστε να προκηρυχθούν με τις μεγαλύτερες δυνατές πιθανότητες επιτυχίας. Στην Ελλάδα, είπε η κα Gansser-Pots, έχει μέχρι σήμερα επενδύσει 750 εκατ. ευρώ με 17 έργα/πρωτοβουλίες.

Στην ανάγκη ισχυρής πολιτικής στήριξης, καλύτερης κατανομής του ρίσκου με συμμετοχή διεθνών χρηματοδοτικών οργανισμών όπως η World Bank και η EBRD, αλλά και στην ανάγκη δημιουργίας κοινών προτύπων (ακόμα και σε νομικό επίπεδο) και διαδικασιών που θα βοηθήσουν τις κυβερνήσεις κατά τον σχεδιασμό των διαγωνισμών αναφέρθηκε ο κ. Lawrence Carter, Senior Director PPPs (ΣΔΙΤ) στη World Bank. Για να καλυφθούν οι μεγάλες ανάγκες σε υποδομές στις αναδυόμενες αγορές, τόνισε, πρέπει η συμμετοχή των θεσμικών επενδυτών σε ΣΔΙΤ να αυξηθεί από μόλις 1% σήμερα σε 10%-15%.

Ο κ. Chris Heathcote, διευθύνων σύμβουλος του Global Infrastructure Hub, μια πρωτοβουλία των G20 με έδρα το Σίδνεϊ για την ενίσχυση των ιδιωτικών επενδύσεων σε έργα υποδομής, παρουσίασε τα συμπεράσματα πρόσφατης έρευνας. "Τα καλά σχεδιασμένα έργα ΣΔΙΤ μπορούν να συνδυάσουν την επιθυμία των ιδιωτών επενδυτών για αποδόσεις και του δημοσίου για στήριξη της κοινωνίας και της οικονομίας" υποστήριξε. Από την έρευνα προκύπτει πως για να προχωρήσουν τα έργα ΣΔΙΤ πρέπει να έχουν τη στήριξη της κοινωνίας και να συμβάλλουν σε ευρύτερους στόχους όπως η προστασία του περιβάλλοντος.

"Οσο πιο ενεργά εμπλακεί η τοπική κοινωνία τόσο πιο πιθανό είναι να πετύχει η επένδυση και να είναι πιο εύκολη η προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων", είπε ο κ. Heathcote. Αναφέρθηκε, επίσης, στην ανάγκη ευελιξίας κατά τον σχεδιασμό των έργων, αλλά και στο γεγονός πως οι υποδομές που δημιουργούνται πρέπει να είναι αποδοτικές, με διαφανείς διαγωνιστικές διαδικασίες. Ο αριθμός των διεθνών επενδυτών που τοποθετείται στις αναδυόμενες αγορές θα διπλασιαστεί στα επόμενα 3-5 χρόνια, σύμφωνα με την έρευνα του Global Infrastructure Hub.

Το τεράστιο πρόγραμμα νοσοκομείων με ΣΔΙΤ στην Τουρκία

Τα σχέδια της τουρκικής κυβέρνησης για την κατασκευή νοσοκομειακών μονάδων με ΣΔΙΤ παρουσίασε ο κ. Selim Akin, αναπληρωτής πρόεδρος του τουρκικού ομίλου Akfen Holding. Η Akfen Holding, με ηγετική παρουσία στην κατασκευή και διαχείριση έργων στη γειτονική χώρα, έχει επικεντρωθεί εσχάτως στα ΣΔΙΤ για τα νοσοκομεία.

Ο κ. Akin υποστήριξε, βέβαια, πως χρειάστηκαν περίπου 7 χρόνια ώστε να κατακυρωθεί το πρώτο έργο, όμως η τουρκική κυβέρνηση έχει στόχο να υλοποιήσει 36 έργα για την κατασκευή μονάδων που θα φιλοξενούν 43.000 κλίνες, με τη συνολική επένδυση να πλησιάζει τα 11 δισ. δολάρια. Οι ανάδοχοι κατασκευάζουν και θα διαχειρίζονται τα νοσοκομεία για 25 χρόνια, ενώ υπάρχουν ιατρικές υπηρεσίες που θα παρέχουν υποχρεωτικά και κάποια άλλες που θα παρέχουν προαιρετικά.

Παράλληλα έχουν και τη διαχείριση εμπορικών χώρων εντός των νοσοκομειακών συγκροτημάτων. Η κυβέρνηση θα πληρώνει μηνιαίο ενοίκιο, από την έναρξη λειτουργίας κάθε νοσοκομείου, με βάση το επίπεδο υπηρεσιών που θα παρέχει ο ανάδοχος.

Φώτης Κόλλιαςfotisk2@euro2day.gr